Lê bigere

Sunday, July 7, 2013

Jêdera zimanan

Guman di rastiya ku pêşiyên mirovan, çi jin çi mêr berî ku qabiliyeta derbirîna hestên xwe yên hevbeş ên hezkirinê de di rêya zimanê axaftinê re bi dest bixin, hewl didan bala hev dû bi newa û rîtmên muzîkê bikişînin.. 
Tê gotin ku hin cûrên zimanên axaftinê berî 100-50 hezar salî de derketin, berî ku zimanê nivîskî berî niha bi 5 hezar sal derkeve.
Darwîn
Li gorî pirtûkên dînî:
Xwedê Adem û Hewa afirand û wan jî nav li hemû giyaneweran kir. Nav ji wir derketine lê li gorî Hinûzmê ziman ji sarasvatî jina Braham afirînerê gerdûnê hatine.
Çîrokeke balkêş ku nivîskarê yûnanî Herodotus nivîsiye tê de behsa Firawnekî Misirê dike bi navê "Psammetichus" û dibêje ku vî Firawinî du nûza hiştin bi tenê bi bizinan û şivanên wan yên lal re heta du salan. Piştî du salan dîtiye ku ev herdû zarok peyveke Fragiyanî a ku "bekos" anku "nan" dibêjin. Li gor tecrubeya xwe jî biryar daye ku Fragî kevintirîn û koka hemû zimanan e..
Helbet ev çîrok ne pêkan e ku encamin rast bide, eger em paşgira "kos" ku di nivîsa yûnanî de biavêjin û "be" tenê bibêjin em dê bibînin ku dengê bizinan derdikeve û ew jî diyardeyeke ku ew zarok ji bizinan hîn bûne ne zimanekî xwedayî hîn bûne..
Melikê Skotlandî yê bi navê James ê Çaremîn jî hema tecrubeyê pêk anî di sala 1500an de û di encamê de dibêje ku zarok bi ibrî axivîne, loma ibrî wek zimanê buhiştên Edenê nîşan daye.
Mixabin çi tecrubeyên piştî van ti encamên wisa nedane û derfeta zanîna zimanê ku xwedê daye mirovî negihaye serî.

No comments: