Lê bigere

Wednesday, March 26, 2014

Navdêr di soranî de

Navdêr di soranî de ji aliyê hejmarê ve ji du beşan pêk dihê..
Navdêrê yekjimar bi va şêweyên li jêrê dibe pirjimar:
1. bi zêdekirina "AN"ê li beşê dawî ji navdêrî-eger bi tîpeke bêdeng bidawî bibe.
mînak:
1.Kur....Kur +an...kuran
2. Kiç...kiç + an...kiçan
3. Piyaw...piaw + an...piyawan
4. Jin... Jjin + an...Jinan
Lê heger bi tîpeke dengdêr bi dawî bibe:
tîpa kelijandinê dikeve navberê..
Mînak:
1.Mamosta... Mamostayan
2.Çeqo... çeqoyan
Lê di hin rewşan de dikare eger bi tîpa "e" bi dawî bibe, "e" tê avêtin û "an" lê zêde dibe
Mînak:
Qutabexane.... qutabxanan...
 2. carine bi van nîşaneyan jî pirjimarî dikare pêk were
(at,hat, cat, gel, wat, eha)
mînak:
1. dê... dêhat
2.sewze...sewzewat
3. mêwe...mêwecat
4.kur...kurgel
5.car....careha
6.bax...baxat


Navdêr ji aliyê diyarî/nasiyê ve:
Nawî nasraw/navdêrên naskirî
1. bi nîşaneya "eke" û carine jî bi nîşaneya "e" dibe naskirî" ku li beşê dawî ji navdêrî zêde dibe:
Mînak:
1. kur....kureke
2. çira.... çirayeke/çirake( tîpa dengdêr dikare bê avêtin)
3.Bira... birayeke/birake ( tîpa dengdêr dikare bê avêtin)
Nawî nenasiraw/navdêrên nenaskirî
Bi sê paşgiran navdêr dibe nenaskirî: ( ê, êk, ek)
Kur...Kurêk/kurek
Kiç...kiçê
Eger dengdêr li dawiyê be wê çaxê tîpa kelijandinê "y"ê dikeve navberê..
Mînak
Çira...çirayek, çirayêk, çirayê
..
Bi qasî min fêm kiriye; "êk, yek" şêweyên pejirandî û "standart" in..





No comments: