Rader di soranî de bi "n" bi dawî dibin li gel van 5 tîpan..
(a,t,d,î, û).. herlbet "n" wek "in" jî di hin cihan de bifikirin
kêlan
sûtan
birdin
firrîn
çûn
...
Derxistina reha dema ranebirdû li gorî van rêbazan e..
1. eger tîpa berî "n"yê "a" be, "an" tê avêtin û tenê yên mayî reha dema ranebirdû di lêkerên gerguhêz derdikeve
mînak:
şêlan...şêl
kêlan...kêl
hênan..hên
.
2. eger tîpa berî "n"yê "a" be, "n" tê avêtin û "a" dibe "ê" demaa ranebirdû di lêkerên negerguhêz derdikeve
şikan...şikê
Birjan...birjê
Xinkan... xinkê..
3. n piştî "î" , bi xistina "în"ê reha dema ranebidû derikeve...
kirrîn..kir
firrîn..fir
...
4.eger bi "ûn" bi dawî bibe di lêkerên negerguhêz de.. hemû "ûn" tê avêtin
mînak
çûn...ç
bûn..b
5. eger bi "ûn" bi dawî bibe di lêkerên gerguhêz de, "n" tenê tê avêtin:
dirûn...dirû
girûn..girû
...
6. yên bi "tn"/tin" bi du awayayan reha wan derdikeve:
1. tin tê avêtin:
mînak: firoştin..firoş
girtin: gir.
2. tenê "n" tê avêtin
mînak:
bîstin..bîst
pestin...pest
lê eger berî "tin" tîpeke bêdeng hebe û berî wê tîpê jî tîpên "a" an "e" bên, piştî avêtina "tin"ê "a,e" dibin "ê"..
qeşartin...qeşêr..
û li dû vê "lê"yê "lê"yeke dî heye..
ev jî hene.. eger berî "tin"ê "s" an "ş" hebe, "s" dibe "z" û "ş" dibe "j"
kuştin...kuj
xwastin.. xwaz
û van çend mînakên li derveyî rêbazê ji bîr nekin:
1. royiştin..ro
2. şûştin...şo
3. gotin.. bêj, llê
7. eger berî "n" d" hebe, "din" tê avêtin
mînak:
1. xwêndin... xwên
2. mirdin.. mir
lê eger berî "din" tîpeke bêdeng hebe û berî wê tîpê jî tîpên "a" an "e" bên, piştî avêtina "tin"ê "a,e" dibin "ê"
1. spardin.. spêr
2.çandin..çên
3. nardin.. nêr
..
lê ew jî çend awarteyên wê hene:
xwardin: xo
birdin.. be
kirdin.. ke
(a,t,d,î, û).. herlbet "n" wek "in" jî di hin cihan de bifikirin
kêlan
sûtan
birdin
firrîn
çûn
...
Derxistina reha dema ranebirdû li gorî van rêbazan e..
1. eger tîpa berî "n"yê "a" be, "an" tê avêtin û tenê yên mayî reha dema ranebirdû di lêkerên gerguhêz derdikeve
mînak:
şêlan...şêl
kêlan...kêl
hênan..hên
.
2. eger tîpa berî "n"yê "a" be, "n" tê avêtin û "a" dibe "ê" demaa ranebirdû di lêkerên negerguhêz derdikeve
şikan...şikê
Birjan...birjê
Xinkan... xinkê..
3. n piştî "î" , bi xistina "în"ê reha dema ranebidû derikeve...
kirrîn..kir
firrîn..fir
...
4.eger bi "ûn" bi dawî bibe di lêkerên negerguhêz de.. hemû "ûn" tê avêtin
mînak
çûn...ç
bûn..b
5. eger bi "ûn" bi dawî bibe di lêkerên gerguhêz de, "n" tenê tê avêtin:
dirûn...dirû
girûn..girû
...
6. yên bi "tn"/tin" bi du awayayan reha wan derdikeve:
1. tin tê avêtin:
mînak: firoştin..firoş
girtin: gir.
2. tenê "n" tê avêtin
mînak:
bîstin..bîst
pestin...pest
lê eger berî "tin" tîpeke bêdeng hebe û berî wê tîpê jî tîpên "a" an "e" bên, piştî avêtina "tin"ê "a,e" dibin "ê"..
qeşartin...qeşêr..
û li dû vê "lê"yê "lê"yeke dî heye..
ev jî hene.. eger berî "tin"ê "s" an "ş" hebe, "s" dibe "z" û "ş" dibe "j"
kuştin...kuj
xwastin.. xwaz
û van çend mînakên li derveyî rêbazê ji bîr nekin:
1. royiştin..ro
2. şûştin...şo
3. gotin.. bêj, llê
7. eger berî "n" d" hebe, "din" tê avêtin
mînak:
1. xwêndin... xwên
2. mirdin.. mir
lê eger berî "din" tîpeke bêdeng hebe û berî wê tîpê jî tîpên "a" an "e" bên, piştî avêtina "tin"ê "a,e" dibin "ê"
1. spardin.. spêr
2.çandin..çên
3. nardin.. nêr
..
lê ew jî çend awarteyên wê hene:
xwardin: xo
birdin.. be
kirdin.. ke
No comments:
Post a Comment