Lê bigere

Tuesday, April 15, 2014

dem û lêker di soranî de

Birdim: min bir
Birdit: te bir
Birdî: wî/wê bir
Birdman: me bir
Birdtan: we bir
Birdyan: wan bir
Her lêkerek wek li jorê bi şeş şêweyan tê nivîsîn ji bo demekê:
Lê ji bo dem û lêkerî sê komên "cênawên likae hene":
Koma yekem: ji bo dema borî di lêkerên gerguhêz de
Kesê yekem(yekjimar û pirjimar): m-man
Kesê duyem(yekjimar û pirjimar): t-tan
Kesê sêyem(yekjimar û pirjimar): î-yan
Koma duyem: ji bo dema borî di lêkerên negerguhêz de
Kesê yekem(yekjimar û pirjimar): m-în
Kesê duyem(yekjimar û pirjimar): ît-in
Kesê sêyem(yekjimar û pirjimar):(vala)-yan
Koma sêyem: ji bo dema (neborî) di lêkeran de
Kesê yekem(yekjimar û pirjimar): m-în
Kesê duyem(yekjimar û pirjimar): ît-in
Kesê sêyem(yekjimar û pirjimar):at/êt-yan
..
Îca ka em li gorî deman li cînavkan binerin:
Di dema boriya sade de:
Mînak: hênan:
Reha dema borî: hêna
Li gorî cînavkan:
Hênam-hênaman
Hênat-hênatan
hênay-hênayan
Dema boriya dûr:
Hênabûm-hênabûman
Hênbût, hênabûtam
Hênabûy-hênabûyan
Lê di dema boriya domdar de: 
cînavk dikeve navbera pişgira "de" û reha dema borî de:
Demhêna-demanhêna
Dethêna-detanhêna
Deyhêna-deyanhêna
Di karê borî yê dûdar de CÎNAVK dikeve navbera  "ûe/we":
Hênawime-hênawimane
Hênawite-hênawitane
Hênawye-hênawyane
..
Têbinî:
Di lêkerên pêkhatî û hevdudanî de di hemû lêkeran de cînav dikeve paşiya beşê pêşî ji lêkerî:
Mînak: damxist-damanxist
Datixist-datanxist
Dayxist-dayanxist
Mînak dî:
Çareserim kird-çareserman kird
Çareserit kird-çaresertan kird
çareserî kird-çareseryan kird
Têbinî: di neyêniyê de çi boriya sade cînavk dikeve navbera amraza neyêniyê û reha dema borî de.
Mînak: 
Nemhêna
Nemdehêna
nemhênabû
nemhênawe





No comments: